به گزارش خبرنگار ابصارخبر، محسن علایی جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور اردبیل در گفتگو با خبرنگار ما به مسائل و مشکلات حاشیه نشین های اردبیل پرداخت و گفت: توزیع عادلانه امکانات شهری می تواند تا حدود زیادی از مشکلات این مناطق بکاهد.
وی به تحقیقات گسترده جامعه شناسان بزرگ دنیا در مورد پدیده حاشیه نشینی اشاره کرد و گفت: برای حل مشکل حاشیه نشینی در جامعه باید تمام این تحقیقات که بعضا کاربردی و مورد استفاده جامعه ما نیز است شناسایی و بومی سازی شود تا بتوان با اجرای آن در آینده شاهد کاهش حاشیه نشینی در اردبیل بود.
علایی در ادامه سخنان خود به تشریح عوامل حاشیه نشینی پرداخت و گفت: تغییرات شهری، تکنولوژی های جدید و دسترس بودن امکانات رفاهی از مهمترین عوامل رشد حاشیه نشینی در شهرها است.
این استاد دانشگاه اردبیل به جایگاه اردبیل در حاشیه نشینی نیز اشاره کرد و گفت: درست است که حاشیه نشینی در ایران مثل کشورهای چون برزیل، ونزوئلا و حتی مصر نیست ولی این موضوع باعث نمی شود که ما نسبت به این موضوع مهم اجتماعی غافل شویم.
مهاجرت مهمترین عامل حاشیه نشینی
این جامعه شناس اردبیلی در ادامه سخنان خود مهاجرت را مهمترین عامل حاشیه نشینی عنوان کرد و گفت: به تبع نبودن امکانات در مناطق حاشیه، فقر و بی پولی و مهمتر از همه فقر فرهنگی، مردم مناطق حاشیه نشین را مستعد جرم و درگیر آسیب های اجتماعی می کند.
وی با بیان اینکه باید روی فرهنگ مناطق حاشیه نشین توجه بیشتری شود از نهاد های فرهنگی بخصوص تبلیغات اسلامی، کانون مساجد و سایر ارگان ها خواست وقت بیشتری روی مردم این مناطق بگذارند تا با روشنگری و بصیرت دهی ضمن کاهش آسیب های اجتماعی در این مناطق با استعدادیابی جوانان این مناطق نیز زمینه های رشد و شکوفایی حاشیه نشین ها را نیز فراهم کنند.
علایی اقتصاد ناکارآمد، مشاغل کاذب، بهداشت ناکافی، بی کاری و رشد انواع انحرافات را از جمله مهمترین عوامل رشد بزهکاری در مناطق حاشیه نشیبن عنوان کرد و گفت: همه این عوامل دست به دست هم داده اند تا جامعه شناسان و محققان بزرگ دنیا از حاشیه نشینی به عنوان آپاندیس شهر نام ببرند و تمام مسائل و مشکلات اجتماعی موجود در شهر ها را نیز در این مناطق جستجو کنند.
وی با بیان اینکه حل اغلب مشکلات شهری متضمن حل مسائل حاشیه نشینی است، خاطرنشان کرد: هرچقدر مسائل بزرگ شوند ناهنجاری های اجتماعی هم بالاتر می روند.
این استاد دانشگاه، انفجار جمعیت در شهرهای کوچک را دلیل بروز رفتارهای مخرب در جوامع آن شهرها عنوان کرد و گفت: مطالعات انجام شده نشان می دهند که 59درصد بزهکاران یک شهر مهاجر هستند که اغلب آنها نیز در حاشیه شهرها زندگی می کنندو این نشانگر همبستگی مستقیم نابرابری و جرم و جنایت است.
وی نمود نابرابری را مسکن عنوان کرد و گفت: با نگاهی به مناطق حاشیه نشین این عامل به صورت کاملا واضحی به چشم می خورد.
علایی حاشیه نشینی را مهمترین عامل انزوای اجتماعی افراد دانست و گفت: وقتی فردی در یک جامعه به انزوا کشیده می شود، زمینه های انحراف و اغوا نیز در آنها بیشتر فراهم می شود.
وی تفکر اینکه می گوید حاشیه نشینی زائیده تمدن غرب است را مورد انتقاد قرار داد و گفت: عدم کنترل مهاجرت و عدم رسیدگی وضعیت مردم در مبدأ باعث شده تا روستائیان اشتیاق بیشتری برای مهاجرت داشته باشند تا بتوانند با قرار گرفتن در وضعیت بهتر، زندگی خود را سروسامان دهند.
این جامعه شناس اردبیلی از اجرای سیاست های مشوقانه، آموزش و پرورش، بهداشت مناسب و فراهم کردن زمینه های اشتغال در روستاها به عنوان عوامل کاهش حاشیه نشینی نام برد و گفت: در کنار این مسائل باید نظامات شهری نیز باز تعریف بهتری شوند
وی افزود: اگر ظرفیت های مدنی در مناطق حاشیه نشین جدی گرفته شود موجب کاهش آسیب های اجتماعی نیز خواهد شد.
اردوهای جهادی نقش به سزایی در بهبود وضعیت مناطق حاشیه نشین دارند
علایی از اردوهای جهادی بسیج به عنوان بهترین فرصت برای به چالش کشاندن حاشیه نشین ها نام برد و گفت: جهادگران با حضور مستر خود در این مناطق و ارائه خدمات به مردم این مناطق می توانند ضمن بصیرت دهی و ارتقای حس مشارکت اجتماعی و مهمتر از همه حرفه آموزی ضمن بهبود وضعیت مناطق حاشیه نشین زمینه های مهاجرت معکوس را نیز فراهم کنند.
وی از سازمان تبلیغات اسلامی نیز خواست تا با ورود جدی به این مناطق و اجرای برنامه های مذهبی و فرهنگی متعدد در مساجد و حسینیه های مناطق حاشیه نشین زمینه های اعتقادی و دینی مردم این مناطق را تقویت کنند.
این جامعه شناس در پایان سخنان خود سرکشی از منازل حاشیه نشین ها را نیز لازم و ضروری دانست و گفت: تیم هایی متشکل از خیرین ، بهزیستی و کمیته امداد می توانند با حضور در مناطق حاشیه نشین تا حد بسیار زیادی از مشکلات مردم این مناطق بکاهد.
انتهای پیام/